جاذب صوت در صداگیرها استفاده می شوند. هر کدام از این عایق ها مزایا و معایبی دارند.

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers درکانالهای تهویه هوا عموما به علت کارکرد فن خواه فنهای اکسیال و یا فنهای سانتریفیوژ صدای ناخوشایندی در محیط مورد تهویه پراکنده می شود. شدت این صدا متناسب با عوامل گوناگون از قبیل نوع فن فاصله فن از محل جنس و نوع کانالها و انشعابات جنس دیواره های محیط و عوامل دیگری از این دست متفاوت است ولی در هرصورت وجود این صداها باعث ایجاد شرایط محیطی نامناسب برای سکنه خواهد شد. امروزه برای حل این مشکل از صداگیرهای کانالی استفاده می شود. این صدا گیرها با طراحی ویژه با وجود تاثیر منفی کم بر جریان هوای تهویه تا حد بسیار باالی صدای تولیدی توسط دستگاههای تهویه مطبوع را از بین می برند. صداگیرها به صورت گسترده در صنایع مختلف مانند متالورژی برق قدرت معدن تونل مترو و معماری داخلی به منظور کاهش صدای سیستم تهویه مطبوع کاربرد دارند. جنس و طراحی صداگیرها به گونه ای است که صداهای تولیدی با انواع فرکانسها را جذب کرده و در دامنه شنوایی انسان )از 63 تا 800 )HZ شرایط آسایش محیطی را از نظر صوتی فراهم می کنند. در این خصوص طراحی صداگیر مناسب که بتواند این شرایط را در محیط فراهم کند از اهمیت ویژه ای برخوردار است بگونه ای که در صورت طراحی نادرست صداگیر نه تنها قادر به جذب صدا نخواهد بود بلکه خود به عنوان عامل ایجاد صدا مشکالت را دو چندان خواهد ساخت. اساس کار جذب صدا در صداگیر ها بر پایه جذب امواج در مواد متخلخل استوار است. صداگیر دارای ردیف های موازی مواد جاذب صوت می باشد که امواج در حال حرکت در طول کانال پس از برخورد به این دیواره های جاذب صوت جذب می شوند. برای افزایش راندمان جذب امواج صوتی از ورقهای فلزی سوراخ دارکه خود دارای ضریب جذب صوت بسیار باالیی هستند استفاده می شود. این ورق های سوراخ دار ضمن هدایت امواج به ماده جاذب خود تا حد زیادی امواج را مستهلک می سازند. چیدمان ورقهای سوراخ دار و مواد جاذب صوت و الیه های عبور هوا به صورت متوالی مسیرهای مشخص عبور هوا از میان مواد جاذب را به وجود می آورد که کمترین میزان به هم خوردگی الگوی جریان و باالترین میزان به دام انداختن امواج پراکنده صوتی را محقق می سازد. در حالت عادی برای هر سیستم تهویه مشخصات تولید صوت استخراج و اعالم می گردد و متناسب با نوع سیستم و شدت صوت و میزان دبی هوای عبوری صداگیر مناسب با تعداد پره های مشخص طراحی و معرفی می گردد. مواد جاذب صوت به عنوان قسمت اصلی جذب صدا در یک صداگیر از اهمیت ویژه ای برخوردارند در ضمن این مواد با توجه به مسائل بهداشتی و محیطی دارای مشخصات ویژه و شرایط حفاظتی خاصی نیز باید باشند. در بسیاری از موارد مقاومت باال در برابرحرارت عدم انتشارگازهای سمی درهنگام آتش سوزی مقاومت در برابر قارچ زدگی وباکتری زدگی و عدم ایجاد غبار در سیستم تهویه از مهمترین الزامات مواد جاذب صوت در نظر گرفته می شود. ضمن اینکه در محیط هایی با شرایط خاص ممکن است این محدودیت ها تا حدود زیادی تغییر نمایید و یا سختگیرانه تر اعمال شود. امروزه از انواع پشم سنگ و یا عایق های پلیمری مانند EPDM به عنوان عایق های جاذب صوت در صداگیرها استفاده می شوند. هر کدام از این عایق ها مزایا و معایبی دارند. با توجه به حساسیت های باالی پروژه ها در صداگیرهای ساخت این موسسه عموما از عایق پشم سنگ دانسیته باال استفاده می شود که ضمن تحمل حرارت تا 800 درجه سانتیگراد به علت دارا بودن محیطی غلیایی بستر مناسبی جهت رشد قارچها و باکتری ها نمی باشد و لذا از نظر بهداشتی نیز در سطح قابل قبولی قرار دارد. تنها نکته ای که در استفاده از این نوع عایق باید مد نظر قرار گیرد استفاده از انواع پوشش های تراکم در الیه نهایی این عایق ها جهت جلوگیری از انتشار ذرات در محیط می باشد. بدین منظور این موسسه از پارچه نسوز تراکم باال جهت محافظت الیاف پشم سنگ در برابر جریان شدید هوا و غبارهای آالینده و نیز محافظت هوای عبوری از نفوذ ذرات ریز عایق که ممکن است در دراز مدت سالمت افراد ساکن در محیط مورد تهویه را تهدید کند استفاده می نماید. این پارچه به صورت یک الیه محافظ روی پشم سنگ میانی صداگیر را پوشاند ومانع تماس مستقیم مواد جاذب صوت با هوای عبوری می شود. جنس بدنه صداگیرها را می توان از انواع ورق های آهن گالوانیزه استنلس استیل و آلومینیوم انتخاب نمود که بر اساس نیازهای پروژه انتخاب می شود. در مورد ورق های سوراخ دار جاذب صوت نیز استفاده از انواع ورق های آهن با روکش گالوانیزه گالوانیزه سرد آلومینیوم و استنلس استیل معمول می باشد.

ساختار صداگیر CONSTRUCTION( )SILENCER ورق سوراخ دار LINER( )PERFORATED پارچه نسوز )LINER( جاذب صوت MEDIA( )ACOUSTIC بدنه )CASING(

Shahrokhi Technical Institute Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers صدا چیست صدا عبارت است از ارتعاشی مکانیکی در یک محیط گازی مایع و یا جامد ارتجاعی) elastic (. صدا نوعی انرژی مکانیکی محسوب می شود و هنگامی بوجود می آید که ذرات حول مرکز تعادل خود نوسان کنند. بدلیل االستیسیته هوا صدا در داخل هوا با نوسانات متوالی به ذرات جانبی منتقل می شود. اگر منبع صوت به صورت هارمونیک نوسان کند اغتشاشات ایجاد شده در ذرات هوا نیز هارمونیک خواهد بود. در یک موج صوتی در هوا ذرات همراستا با جبهه موج حرکت می کنند )= امواج طولی( و باعث ایجاد مناطقی به ترتیب با کم فشار و پر فشار در مقایسه با فشار اتمسفر می شود. بنابراین موج های صوتی به صورت امواج فشاری رفتار می کنند. صدا و به طور کلی همه امواج با پارامترهایی تعریف و توصیف می شوند که مهم ترین آنها عبارتند از: فرکانس )f( : پارامتری است در موج یا هر ذره نوسان کننده و عبارت است از تعداد نوسانی که ذره نوسان کننده در هر ثانیه انجام می دهد و برحسب هرت ز ( )Hz بیان می شود. طول موج )λ( : فاصله ذرات هم فاز است مثال فاصله ذراتی که همگی در حداکثر دامنه نوسان قرار دارند. طول موج بر حسب متر بیان می شود. سرعت پیشروی )c(: سرعت انتشار موج در فضا را سرعت موج می گویند و برحسب متر بر ثانیه m/s( ) بیان می شود. دامنه نوسان )d (: حداکثر فاصله جابه جایی ذره نوسان کننده از مرکز نوسان است و با واحد متر )m ) بیان می شود. صوت و نویز: ساده ترین تعریف برای نویز صدای ناخواسته است. نویز و صدا دارای انواع مختلفی هستند. یک تن سینوسی خالص شامل یک تک فرکانس است. بطور مثال تن های یک الت موسیقی ترکیبی از فرکانس های مختلف شامل فرکانسهای پایه ای و تعدادی از فرکانس های هارمونیک با مجموعه ای از تن های اولیه هستند. سایر انواع صداها ترکیبی از فرکانسهای مختلف در یک محدوده فرکانس داده شده هستند که broad band noise نامیده می شوند. broad band noise های خاص مورد استفاده در علم آکوستیک noise" white و noise pink است. هر دو نوع تقریبا همه فرکانسهای محدوده خاص بین )50 Hz تا )10000HZ و با انرژی های مختلف در فرکانس را در بر دارند. 4

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers Shahrokhi Technical Institute فرکانس های انتشار صوت صوت یا صدای منتشر شده ترکیبی پیچیده از چندین موج صوتی با دامنه ها و فرکانسهای متفاوت است که همراه باهم یک صدا را تشکیل می دهند. این طول موج ها و فرکانسها به صورت پیوسته و یک طیف می باشند و لذا اندازه گیری و تعیین میزان دقیق شدت صدا در هر یک از این فرکانسها غیر ممکن است. لذا برای اندازه گیری شدت و میزان یک صدا قرارداد های معینی وجود دارند که به صورت استاندارد در آمده اند. وقتی می خواهیم در مورد یک موج صوتی صحبت کنیم میزان شدت آن را در طول موج های استانداردی اندازه گیری و بیان می کنیم. این فرکانسها را فرکانسهای مرجع )فرکانسهای اکتاو( می نامیم. برای تحلیل فرکانسی اول باید دامنه فرکانسی را به بازه های کوچک تر تقسیم بندی کرد. این کار را می توان به دو روش انجام داد. در روش اول طول بازه ها برابر است. مثال بازه ها به طول 10Hz هستند و دامنه فرکانسی به بازه های مثال ]19990-20000] [10-20Hz], ]0-10Hz], تقسیم بندی می شود. در روش دوم نسبت عدد بزرگ به عدد کوچک بازه مساوی در نظر گرفته می شود و مثال همیشه حد باالی بازه 2 برابرحد پایین بازه است. بطور مثال بازه به این صورت تقسیم بندی می شود: ]90-180[, ]180 360[, ]360-720[. اگر نسبت حدباالی بازه به حد پایین بازه 2 باشد به چنین بازه هایی باندهای اکتاو می گویند. 5 3/101 octava band125 1/1 octava band centre frequency Hz frequency range Hz Centre frequency Hz frequency range Hz 50 45-56 63 56-71 80 71-90 10 90-112 125 112-140 160 180-140 200 180-140 250 180-224 315 224-280 400 280-355 500 355-450 630 450-560 800 560-710 1000 710-890 1250 890-1120 1600 1120-1410 2000 1410-1800 2500 2240-2800 3150 2800-3550 4000 3550-4500 5000 4500-5600 6300 5600-7100 8000 7100-9000 10000 9000-11200 63 45-90 125 90-180 250 180-355 500 710-355 1000 710-1410 2000 1410-2800 4000 2800-5600 8000 5600-11200

Shahrokhi Technical Institute Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers تقسیم بازه فرکانسی به روش باندهای اکتاو با توجه به سیستم شنوایی انسان بسیار بهتر است. رایج ترین باند اکتاو اکتاو 1/3 )یک سوم( است که نسبت حد باالیی به حد پاینیی بازه جذر مرتبه سوم دو )تقریبا 1/26( می باشد. اکتاوهای 1/12 و 1/24 نیز در تحلیل فرکانسی استفاده می شوند. بازه شنوایی : گوش انسان می تواند از فرکانس Hz 20 تا Hz 20000 را بشنود و فرکانس های پایین تر از این محدوده و باالتر از آن توسط گوش انسان تشخیص داده نمی شوند. در نمودار مقابل محدوده فرکانس و شدت صوت قابل شنیدن توسط گوش انسان ارائه شده است. دانستن حدود شنوایی انسان از آن جهت حائز اهمیت است که حذف بسیاری از صداهای ناخواسته بر اساس حوزه شنوایی انسان صورت می گیرد و فیلترهای حساسیت شنوایی انسان در تصمیم گیری در خصوص حذف صدا بسیار مهم هستند. دسیبل )Decibel-dB( : دسیبل واحدی است لگاریتمی )با پایه 10( برای نشان دادن نسبت دو مقدار. این نسبت می تواند نسبت دو مقدار فشار توان شدت صوت ولتاژ یا هر پارامتر قابل اندازگیری L P با واحد پاسکال )Pa و سطح توان دیگری باشد. در علم آکوستیک سطح فشار صوت ( L w با واحد توان W( و سطح شدت صوت )I با واحد )W/m 2 به صورت دسیبل صوت ( و نسبت به یک مقدار مرجع تعریف می شوند. در حقیقت هر پارامتر قابل اندازگیری را می توان برحسب دسیبل بیان نمود. سطح توان صوت Level( )Sound Power سطح توان صوت از یک منبع معیاری از انرژی ساطع شده توسط آن منبع است. توان صوت مستقل از محیط اطراف و تنها تابعی از شرایط کارکرد تجهیزات است. به منظورمقایسه صحیح بین منابع مختلف تولیدکننده صوت تجهیزات بر مبنای سطوح توان صوت رده بندی می شوند. توان صوت به صورت رابطه زیر بیان می شود. Sound Power Level [db] L W = 10 Log (P/P 0 ) Reference value P 0 = 10-12 W بطور مثال سطح توان صوتی یک منبع با شدت توان صوتی 1W است با: L W = 10 * Log (1 / 10-12 ) = 120 db سطوح توان صوت بصورت مستقیم قابل اندازه گیری نیست. این مقادیر بطور معمول با استفاده ازسطوح فشار صوت اندازه گیری شده در یک آزمایشگاه با مشخصات جذب صوت مشخص محاسبه می شوند. برای تعیین سطوح توان صوت روشهای مختلفی وجود دارد. سطوح توان صوت از اندازه گیری فشار و یا شدت صوت در محیط کنترل شده محاسبه می شود. یک انالوژی مناسب جهت تشخیص تفاوت بین توان و فشار صوت یک هیتر برقی می باشد. یک هیتر مقدار مشخصی از انرژی حرارتی تولید می کند که بر حسب وات بیان می شود. مقدار انرژی حرارتی تولیدی یک معیار رده بندی آن تجهیز و مستقل از محیط اطراف می باشد. در حالیکه دمای اندازه گیری شده در اتاق عالوه بر توان هیتر به میزان فاصله از هیتر میزان حرارت جذب شده و انتقال حرارت توسط دیوارها پنجره ها و... بستگی دارد. منبع صوتی منبع حرارتی 6

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers Shahrokhi Technical Institute بطور مشابه یک منبع صوت دارای مقدار مشخص از انرژی صوت و یا سطح توان می باشد. توان صوت اندازه گیری شده در یک اتاق تابعی از توان صوتی تولید شده توسط منبع فاصله از منبع محل اندازه گیری و مقدار جذب و انتقال انرژی صوت توسط دیوارها پنجره ها و... می باشد. صوت نوعی موج مکانیکی و دارای انرژی مکانیکی است که به آن انرژی آکوستیک می گویند. مقدار انرژی خروجی در واحد زمان از منبع صوتی را توان صوتی می نامند و واحد آن وات ]W[ است. سطح توان صوت Level( )Sound Power بر حسب دسیبل نسبت به یک سطح مرجع بیان می شود. سرعت صوت سرعت موج در هوا مستقل از فرکانس بوده و تنها تابعی از دمای محیط است: c = 331.4+0.607t t( 0 C) c (m/s) 0 331 20 344 40 356 60 368 f frequency (Hz) λ wavelenght (m) 63 5,40 125 2,72 250 1,36 500 0,68 1000 0,34 2000 0,17 4000 0,09 8000 0,04 که t درجه حرارت هوا برحسب درجه سانتی گراد است. در هوای معمولی )C ) 20 0 سرعت صوت تقریبا ثابت بوده و برابر است با. c 340m/s در مواد دیگر و در دمای 20 0 C سرعت صوت متغیر است بطور مثال: 5500-6000m/s 3400-4500 m/s 5100m/s 4000m/s 3600m/s 3100m/s 1500m/s 180m/s شیشه چوب آلومینیوم / فوالد سیمان / بتون آجر یخ آب پشم های معدنی رابطه بین سرعت فرکانس و طول موج: c = f * λ از آنجایی که سرعت صوت تنها تابعی از دمای هوا )یا دمای فضایی که در آن منتشر می شود( می باشد در دمای ثابت سرعت آن ثابت خواهد بود. بنابراین با افزایش فرکانس در سرعت مشخص طول موج کم می شود و بلعکس. به عبارت دیگر همواره فرکانس و طول موج با یکدیگر نسبت عکس دارند. 7

Shahrokhi Technical Institute Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers فشار صوت Pressure( )Sound فشار صوت یا فشار آکوستیک عبارت است از مجذور میانگین مربعات اختالف فشار )با فشار اتمسفر( که بوسیله عبور صوت از یک فضا پدید آمده است و با واحد پاسکال اندازگیری می شود. سطح فشار صوت SPL( )Sound Pressure Level بر حسب دسیبل نسبت به یک سطح مرجع بیان می شود. Sound Pressure Level [db] L P = 10 log (p/p 0 ) Reference value p 0 = 20μPa =20*10-6 Pa سطح فشار صوت SPL( )Sound Pressure Level وقتی که صوت منتشر می شود انرژی آن با فاصله از منبع کم می شود. برای اندازه گیری شدت صوت در فاصله های مختلف از متغیر سطح فشار صوت استفاده می شود. با فرض اینکه صدا به صورت کروی در فضا منتشر شده و سطح مانعی نیز بین منبع انتشار و محل اندازه گیری وجود نداشته باشد رابطه سطح فشار صوت با سطح توان آن به صورت زیر است: L P = L W + 10* Log (1/4πr 2 ) (db) بطور مثال منبع صوتی با شدت صوت 60dB در فاصله 20 متری شدت صوتی برابر 23dB و در فاصله 40 متری شدت صوتی برابر 17dBخواهد داشت: L P(20m) = 60dB + 10Log(1/4π20 2 ) = 23dB L P(40m) = 60dB + 10Log(1/4π40 2 ) = 17dB شدت صوت Intensity( )Sound شدت صوت به صورت مقدار متوسط انرژی که صوت در واحد سطح در یک راستای مشخص منتقل می کند تعریف می شود و واحد آن وات بر متر مربع] ]W/m 2 است. سطح شدت صوت بر حسب دسیبل نسبت به یک سطح مرجع بیان می شود. I 0 به گونه ای تعیین می شود که فشار و شدت صوت در راستای انتشار در یک میدان صوتی یک مقدار داشته باشند. به همین سطح مرجع شدت صوت دلیل بیشتر مواقع به جای فشار صوت از شدت صوت استفاده می شود. Sound Intensity Level [db] L I = 10 Log (I/I 0 ) Reference value I 0 = 10-12 W/m 2 8

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers Shahrokhi Technical Institute جدول زیر شدت صوت تولیدی از منابع صوتی مختلف را برای مقایسه ارائه می کند. شدت صوت )db( توضیح مثال 0 آستانه شنوایی اتاق تست آکوستیک 10 بسیار ساکت تنفس معمولی 20 ساکت نجوا با یک نفر در یک اتاق ساکت 30 ساکت خانه معمولی رادیو آرام مکالمه معمولی 40 معمولی رادیو دفتر کار ساکت موتور خودرو 50 شلوغ مکالمه در محل کار 60 شلوغ دفتر کار شلوغ رادیو بلند 70 سر و صدای بلند خیابان شلوغ مشاجره 80 سر و صدای بلند جاروبرقی برهم زدن درب 90 بسیار شلوغ و سروصدای بلند درون اتوبوس شهری چاپخانه 100 بسیار شلوغ و سروصدای بلند صدای بوق خودرو از فاصله 6 متری اره برقی در فاصله 1 متری مکانیزم های انتقال صوت معموال دو نوع مکانیزم انتقال صوت وجود دارد : -1 هوابرد )Airborne( -2 ضربه )Impact( در مکانیزم هوابرد آلودگی صوتی مستقیم از طریق هوا از منابع صوتی از قبیل سروصدای خودروهای درون خیابان تجهیزات مکانیکی سیستم های تهویه سیستم سینمای خانگی همسایه مجاور منتقل می شود. جذب و کاهش صدا Reduction( )Sound Absorption & Sound باید توجه شود که عایق صوتی و جاذب صوتی مفاهیم متفاوتی هستند. منظور از عایق صوتی ماده ای است که انتقال صوت را در فضا کاهش می دهد درحالی که منظور از جاذب صوتی ماده ای است که از انعکاس صوت از سطوح مختلف جلوگیری می کند. وقتی صدا به یک مانع برخورد می کند مانند هر موج دیگری قسمتی از آن انعکاس یافته و قسمت دیگر درون مانع منتشر می گردد. قسمتی از موجی که در درون مانع منتشر می شود متناسب با خاصیت میرایی )damping( ماده جذب می شود و قسمت دیگر از مانع عبور کرده و دوباره در فضا منتشر می شود. 9

Shahrokhi Technical Institute Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers به عبارت ساده: I i = I r + I a + I tr : I i شدت صوت اولیه موج برخورد کننده به دیوار : I r شدت صوت موج منعکس شده : I a شدت صوت موج میرا شده : I tr شدت صوت موج منتشر شده از درون مانع معموال برای ارزیابی یک عایق صوتی قدرت آن را در کاهش شدت صوت می سنجند. منابع صوتی مختلف شدت صوت تولید می کنند. ضریب جذب صوت Coefficient( )Absorption ضریب جذب صوت خاصیتی از ماده است که نشان می دهد ماده می تواند چقدر از موج منتشر شده را جذب کند. این ضریب همواره عددی بین صفر و یک است به طوری که عدد یک بیانگر جذب 100% و عدد صفر جذب صفر درصد را نشان می دهد. عدد بزرگ تر ضریب جذب صوت همیشه بیان گر بهتر بودن ماده برای عایق کاری آکوستیک نیست و این ضریب بر زمان طنین اثر می گذارد. عدد مناسب ضریب جذب صوت باید متناسب با کاربری سازه و اتاق مورد نظر تعیین شود. میرایی )Attenuation( وقتی صوت از درون یک محیط )چه سیال و چه جامد( منتشر می شود انرژی آن تقلیل می یابد. علت این پدیده به دو دلیل است: اول انکسار و پخش شدن موج و دوم جذب. ترکیب اثرات انکسار و جذب پدیده میراشدن موج را بوجود می آورد. معیارهای اندازه گیری صدا برای سنجش صدای استاندارد در هر محیط روشهای گوناگونی وجود دارد اما اساس همه این روشها تعیین شدت فشار صدا در فرکانسهای اکتاو می باشد که هر دسته از انها تشکیل یک نرم )norm( یا یک معیار را می دهند. با طبقه بندی این نرم ها برای فضاهای مختلف می توان به یک معیار واحد رسید که پایه طراحی صوتی برای فضاهای مختلف باشد. این معیارها در کشور های متفاوت تفاوت های اندکی دارند. در زیر دو دسته از استاندارد های معیار برای اروپا و آمریکا ارائه می گردد. NR criteria NC Criteria میزان مجاز صدا در محیط های مختلف NC 20 NC 25 NC 30 NC 35 NC 40-45 NC 50 Radio and TV studios, concert Halls. Recommended noise creteria Music Rooms, conference Rooms, the-after Halls. Apartmentes, Hotcls, Homes, Conference Rooms, Hospitals, Churches, Courtrooms, Libraries, Schools. Private and Semi-private Offices, Labortatories. General offices, Engineering and Draft-ing Rooms, Dining Areeas, cafeterias. Coliseums, Steno Machine offices, Fac-tories, Kitchens, Accounting offices noise criteria numbers identify sound pressure levels in cight octave bands measured in typical environment as tabulated. 10

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers Shahrokhi Technical Institute فیلتر های شنوایی از آنجاییکه حساسیت گوش انسان در فرکانس های مختلف متفاوت است برای ارزیابی مناسب عکس العمل گوش انسان در برابر نویز سیستم اندازه گیری صدا باید این حساسیتها را در محدوده شنوایی انسان مد نظر قرار دهند. به این منظور شبکه وزن دهی فرکانس و یا «فیلترهای وزنی فرکانس«تعریف می شوند. در این حالت به توزیع های مختلف فرکانس ها برای تمامی سطوح صدا وزن ده ی می شوند بنابراین سطوح فشار صدا بر اساس تابعی از فرکانس ها و قبل از ترکیب با یکدیگر برای تعیین سطح فشار کل متناسب با وزن مناسب هر فیلتر کم یا ز ی اد می شوند. بنابراین زمانیکه از شبکه های وزن دهی در سیستم اندازه گیری صدا استفاده می شود فرکانس ها ی مختلفی که تشکیل دهنده صدا هستند در تعیین سطح صدای کل متناسب با نحوه وزن دهی بصورت متفاوتی مشارکت خواهند داشت. دو استاندارد وزن دهی بین المللی نوع A و C بسیار مرسوم هستند و برای ایجاد ارتباط بین پاسخ فرکانسی گوش انسان برای سطوح مختلف صدا می باشند. این مقادیر در استاندارد one-third octave band Center Frequncy (Hz) IEC60651 موجود می باشد. فیلتر A پرکابردترین نوع فیلتر صدا می باشد. این فیلتر وسیله مناسبی برای توصیف نویز محیطی داخلی از لحاظ قابلیت سکونت ایجاد مزاحمت و همچنین آسیب های شنوایی انسان می باشد درحالیکه فیلتر C اثرات بلندی نویزها در محیطهای صنعتی را بیان می کند. زمانیکه از شبکه های وزن دهی فرکانسی استفاده می شود سطوح نویز اندازه گیری شده بصورت خاصی ( db(a( یا db(c( ) نمایش داده میشوند. عالوه بر این سطح صدای A-weighted بر حسب db و یا C-weighted برحسب db نیز مورد استفاده قرار می گیرد. زمانیکه سطح صدا بدون احتساب شبکه های وزن دهی فرکانس اندازه گیری شود سطح صدای متناسب با تمامی فرکانس ها بر اساس مقادیر واقعی آنها بدست خواهد امد. این روش اندازه گیری بدون اصالح برای ارزیابی میزان مواجهه چندان کاربردی و مفید نیست و به عنوان سطح فشار صدای خطی )بدون وزن( در نظر گرفته می شود. Level weighting (db) Response Frequency (Hz) (db) 31.5 63 125 250 500 1000 2000 4000 8000 فیلتر (A) db -39-26 -16-9 -3 0 1.2 1-1.1 فیلتر( B ) db -17-9 -4-1 0 0 0-1 -3 فیلتر( C ) db -3-0.8-0.2 0 0 0-0.2-0.8-3 شاخص نویز Criteria( )Noise طراحان سیستم تهویه مطبوع باید آنالیز اکوستیکی از میزان اثرات نویز سیستم بر روی گوش انسان را در نظر بگیرند. گوش انسان در برابر بلندی صدا در فرکانس های مختلف عکس العمل های متفاوتی از خود نشان می دهد. منحنی های شاخص صدا Criteria-NC( )Noise که در قالب فرکانس )اکتاو(- بلندی صدا )db( رسم می شوند; نشان دهنده سطوح بلندی صدایی است که تقریبا معادل صدای قابل تشخیص توسط گوش انسان است. این منحنی ها محدودیت هایی را که هر طیف اکتاو باند نباید از آن تجاوز کند را نشان می دهد. بطور مثال برای رسیدن به رده NC-35 طیف صدای مورد نظر باید برای تمامی اکتاو باندها از تمامی مقادیر روی منحنی کمتر باشد. شاخص صدای اتاقی Criteria( )Room اخیرا شاخص صدای اتاقی RC( )Room Criteria به صورت گسترده ای به عنوان روش تعیین سطح صدا در سیستم های HVAC استفاده می شود و از محبوبیت بیشتری نسبت به معیار NC برخوردار است. مهم ترین تفاوت این دو معیار این است که در منحنی های معیار RC ویژگی های بیشتری از صوت در دسترس است.در سیستم RC در باندهای 16.5 و 31 هرتز نیز اطالعات صوت ارائه شده است که می توان از انها برای محاسبه لرزش های صوتی ایجاد شده در ساختمان ها و سازه های سبک استفاده کرد. البته محاسبات RC باید تنها زمانیکه اطالعات معتبر موجود است مورد استفاده قرار گیرند. در صورتیکه اطالعات مربوط به فرکانس های 16.5 و 31 هرتز موجود نباشد این مقادیر با روش برون یابی از مقادیر موجود قابل محاسبه نیست. عالوه بر این روش RC دارای دو عبارت است عبارت اول عددی است که بیانگرسطح تداخل گفتار صدا SIL( ) speech interference level است. عبارت دوم یک حرف است که نشان دهنده ویژگی های صدا از دیدگاه یک ناظر فرضی است. - حرف N بیان کننده طیف خنثی یا باالنس است- صدا به فرکانس وابسته نیست و در شرایط مطلوب قرار دارد. - حرف R بیانگرشرایط پرسر وصداست.- این حالت زمانی پیش می اید که در فرکانس 500Hz و یا اکتاو باندهای پایین تر تمامی مقادیراز مقادیر RC حداقل 5dB بزرگتر از مقادیر منحنی استاندارد در فرکانس 500 HZ ویا اکتاو باندهای پایین تر باشد. - حرف H بیانگر شرایط صدای خش خش است -)hiss( این حالت زمانی اتفاق می افتد که در اکتاو باندهای بزرگتر از 500Hz متامی مقادیر RC حداقل از 3dB بزرگتر از مقادیر منحنی استاندارد باشد. - حرف V بیانگر "لرزش" است. 11

Shahrokhi Technical Institute Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers تجهیزات تولید نویز 4.2.1 هواساز این نوع تجهیزات با قطعات دوار و بدلیل وجود لرزش همواره یکی از منابع تولید نویز هستند و نویز تولید شده به دوصورت impact و airborne منتقل می شود. موقعیت قرارگیری این واحد ها در ساختمان یک فاکتور مهم در طراحی سیستمهای صداگیر می باشد. حذف صدا برای سیستم های نصب شده در تراس با سیستم های نصب شده در عمق ساختمان با هم متفاوت است. نویز ضربه ای noise( )Impact اگر فوندانسیون نگهدارنده ها و یا ساپورت ها بصورت سخت )rigid( باشند همواره بخشی از انرژی صوتی از طریق سازه ساختمان منتقل می شود. استفاده از لرزه گیر بجای ثابت کننده های) فیکسچرهای( سخت باعث کاهش لرزشهای تولید شده توسط تجهیزات می شود. دیاگرام روبرو یک حالت ساده شده از تجهیزاتی با جرم m نیروی F و فرکانس ورودی f می باشد. اگر تجهیزات المان های مستهلک کننده با سختی K به سیستم ساپورتها اضافه شود فرکانس سیستم به صورت زیر قابل محاسبه است. بطوریکه f اصطالحا فرکانس طبیعی سیستم نامیده می شود. در صورتیکه هیچ گونه عامل مستهلک کننده ای وجود نداشته باشد سیستم تا بی نهایت نوسان خواهد کرد. Noise breakout در این حالت دو احتمال وجود دارد 1- تجهیزات در فضای باز )بطور مثال تراس ساختمان( 2- و یا بسیار نزدیک به ساختمان قرار گرفته اند. تجهیزات در فضای آزاد نویز هوابرد noise( )Airborne صدای تولید شده توسط پوشش های محافظ یا لوله ها می تواند به محیط اطراف منتقل شود و روی همان ساختمان و ساختمان های مجاور تاثیر می گذارد. سطح صدای حس شده در هر حالت به میزان کل انرژی ساطع شده جهت صوت و فاصله از منبع وابسته است. با توجه به رابطه زیر شدت صوت با افزایش فاصله کاهش می یابد. اگر مقدار کل Lp بزرگتر از مقدار مجاز تعیین شده توسط مقررات یا شرایط خودخواسته )self-imposed( باشد به ضرایب اصالحی نیاز است. برای رسیدن به این هدف باید برای تجهیزات واقع در فضای آزاد نگهدارنده های خارجی در نظر گرفته شود. عالوه بر این داکتهای تخلیه واقع در محیط آزاد مناطق انتقال صوت با باالترین سطح صدا هستند و باید به عنوان نخستین اهداف برای انجام اقدامات اصالحی در نظر گرفته شوند. معموال این کار با صداگیرها قابل انجام است. به منظور کنترل برخی از فضاهای باز از صداگیرهایی حاوی پشم شیشه به عنوان جاذب صوت استفاده می شود. صداگیرهای جاذب نقش مهمی در کاهش صدا بدون تولید افت فشار باال ایفا می کنند. مواد جاذب در بخش مخفی و در مرکز جریان هوا قرار می گیرد و روی فریم ها نصب می شود. تعداد المان ها فاصله بین المان ها و ارتفاع صداگیر طول موثر بخش داکت را تعریف می کند. محافظت مواد جاذب در مقابل تخریب بستگی به سرعت جریان هوا دارد و برای سرعت های زیر 10 متر بر ثانیه ضروری نیست. برای سرعت های تا 25 متر بر ثانیه عالوه بر پارچه های نگهدارنده مواد جاذب باید توسط ورق های پرفوریت و یا تجهیزات مکانیکی مقاوم محافظت شوند. صداگیر باید متناسب با فاکتورهای صدای ساطع شده توسط تجهیزات و فاصله با محل دریافت صدا انتخاب شود. برخی از تولیدکنندگان تجهیزات یک رابطه تجربی برای تخمین صدای تولیدی ارائه می کنند. اگر این رابطه وجود نداشته باشد باید این مقادیر محاسبه شود. بطور کلی فرض می شود که فن ها مهم ترین نقطه تولید صوت بوده و رابطه تجربی زیر می تواند به تخمین صدای تولیدی توسط فن ها )سطح کل )Lw کمک کند. 12

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers Shahrokhi Technical Institute به منظور تخمین توان صدا در هر فرکانس سطح کل Lw با تعریف یک ضریب اصالح برای هر فرکانس قابل تطابق است. این ضریب متناسب با نوع فن تغییر می کند. Ventilator ها محدوده گسترده ای از فرکانس را تولید می کنند و مقدار حداکثر آن اصطالحا frequency«blade نامیده می شود و به وسیله رابطه زیر محاسبه می شود. با افزایش سرعت چرخش صدای تولیدی افزایش می یابد. مثال صداگیر مناسب برای حذف و جذب صدای تولیدی توسط داکت اگزاست با helicoidally air circulating ventilator با جریان هوای) s / 2000m 3 h/ 5.5m) 3 و غلبه بر افت فشار ( 147 pa تعیین شده توسط یک مانومتر با نمایش 15 میلیمتر آب( در حالیکه نزدیکترین دریافت کننده در فاصله 20 متری از دهانه خروجی داکت اگزاست قرار دارد به صورت زیر محاسبه می شود. حل: با در نظر گرفتن ضریب اصالح برای فن محوری طیف نویز تولیدی به صورت زیر محاسبه می شود. F (Hz) 63 125 250 500 1000 2000 4000 8000 L w (db) 86.5 83.5 84.5 82.5 80.5 80.5 78.5 66.5 برای محاسبه شدت نویز دریافتی توسط گیرنده)برای هر باند فرکانسی( برای صدای توزیع شده در فضای ازاد از فرمول زیر استفاده می شود. F (Hz) 63 125 250 500 1000 2000 4000 8000 L P (db) 49.5 46.5 47.5 45.5 43.5 43.5 41.5 29.5 L P (dba) 23.5 30.5 38.5 42.5 43.5 44.5 42.5 28.5 سطح کل صدا توسط رابطه زیر محاسبه می شود: 13

Shahrokhi Technical Institute Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers اگر فرض کنیم که سطوح صدای مجاز نباید بیشتر از )A )db 40 باشد بنابراین یک صداگیر با قابلیت حداقل کاهش فشار صدای 9.8dBa نیاز است. با در نظرگرفتن مقادیر باال یک صداگیر با طیف جذب صدای زیر را انتخاب می کنیم. F (Hz) 63 125 250 500 1000 2000 4000 8000 Silence attenuation (db) 4 6 11 22 25 25 19 15 سطح صدا در محل گیرنده به صورت زیر خواهد بود: L P 45.5 40.5 36.5 23.5 18.5 18.5 22.5 14.5 L P (A) 19.5 24.5 27.5 20.5 18.5 19.5 23.5 13.5 سطح کل صدا برابر است با : تجهیزات نصب شده در فضای بسته نویز هوابرد روی ساختمان محل قرارگیری تجهیزات تاثیر می گذارد و می تواند از محل تولید صوت به سایر بخش های ساختمان منتقل شود. در صورت ایجاد لرزش این لرزشها حتی به ساختمان های غیر مجاور نیز منتقل می شود. همانطور که اشاره شد تجهیزات موجود در فضای بسته می توانند منجر به ایجاد لرزش شوند بنابراین اینگونه تجهیزات باید با استفاده از لرزه گیرها مهار گردند عالوه بر این خروجی ها و انشعابات نیز باید به خوبی مهار شوند. 4.2.2 کانال های توزیع هوا صدای تولیدی در داکت ناشی از توربوالنس در جریان هوای گذری است. زمانیکه توربوالنس ایجاد شده در داکت منجر به ایجاد لرزش در دیواره های داکت شود نویز انتقالی توسط داکت به داخل اتاق ها به میزان زیادی افزایش می یابد. صدای منتشر شده در داخل داکتهای بدون عایق کاهش نمی یابد. به منظور کاهش نویز تولیدی ناشی از توربوالنس هوا سطوح داخلی داکت را می توان با استفاده از مواد جاذب صوت )در داخل داکت های فلزی( عایق کرد و یا داکت را از ورق های پشم شیشه ساخت. زمانیکه داکت بسیار طوالنی باشد مقدار کاهش نویز را می توان توسط رابطه زیر تخمین زد: از رابطه باال می توان استنباط کرد که داکتهایی با قطر کوچکتر )نسبت P/S در داکتهای کوچکتر افزایش می یابد( نویز بیشتری جذب می کنند. اما توجه به این نکته ضروریست که با کوچکتر شدن ابعاد سطح مقطع کانال سرعت جریان هوا افزایش یافته و نویز تولید می شود. عالوه بر این میزان کاهش صوت توسط مواد مختلف به شکل هندسی و مواد تشکیل دهنده نیز بستگی دارد و ضخامت مواد جاذب نیز در میزان توان استهالکی صوتی آنها موثر است. ضخامت باالتر منجر به کاهش صوت باالتری مخصوصا در فرکانس های پایین و متوسط می شود. از میان مواد متداول پشم شیشه و پشم سنگ بهترین ضریب جذب صوت را دارند. طیف فرکانس صدای تولیدی توسط هواساز توجه به این نکته ضروریست که صدای تولیدی توسط هواساز عمدتا در طیف فرکانسی کم و متوسط است. TYPE ACOUSTIC ATTENUATION (db/m) F (Hz) 125 250 500 1000 2000 Metal dict 0.07 0.07 0.19 0.19 0.1 Metal duct + duct liners, 15mm 0.14 0.18 0.23 0.28 2.8 Metal duct + external wrapped insulation, 55mm 0.14 0.14 0.38 0.38 0.2 Ductboard internally faced with aluminium 0.99 0.99 0.99 4.62 3.58 Ductboard internally faced with glass fabric 1.36 4.62 5.17 8.80 9.45 14

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers Shahrokhi Technical Institute کنترل نویز یک دیدگاه کلیدی برای کنترل نویز تبدیل این مساله به بخش های کوچکتر است. هر مساله کنترل نویز را می توان به سه بخش منبع تولید نویز مسیر انتقال نویز و یک گیرنده که نویز را دریافت می کند تقسیم کرد. گزینه های مختلفی برای کاهش نویز در هر یک از مراحل وجود دارد. کارآمد ترین و موثر ترین روش کاهش نویز از منبع تولید آن است. انتخاب تجهیزات کم صدا تر می تواند تمامی نویز های احتمالی را قبل از تولید از بین ببرد. استفاده از تجهیزات کاهش نویز از قبیل صداگیر و لوور آکوستیک و سایر گزینه های کاهش صوت در مسیر انتقال دیگر روش مناسب برای مقابله با مشکل نویز تولیدی است. آخرین روش مقابله با مشکل نویز استفاده از تجهیزات محافظ در برابر صداهای بلند و گوش خراش است. منابع صوتی در صورت امکان اطالعات تولید صوت در تجهیزات باید از تولید کننده دریافت شود. سطح صدای تولیدی تجهیزات باید تحت شرایط استاندارد اندازه گیری شود. اندازه گیری سطح صدا بر مبنای استاندارد های معتبر امکان مقایسه و انتخاب تجهیز را می دهد. در صورت در دسترس نبودن اطالعات صوتی یک تجهیز سطح توان صوتی آن را می توان توسط تجهیزات اندازه گیری صوت بدست آورد.اصلی ترین منابع صوتی در یک سیستم hvac عبارتند از: فن ها vav باکس ها و تجهیزات مکانیکی. مسیر های انتقال نویز پس از مشخص شدن منبع تولید نویز و محل قرارگیری آن نسبت به دریافت کننده مسیر انتقال نویز مشخص شود. ذکر این نکته ضروری است که به طور معمول نویز از مسیر های مختلفی هوابرد و بدنه منتقل می شود و بنابر این باید همه مسیرهای احتمالی انتقال صدا مشخص شوند. دیاگرام زیر مسیر احتمالی انتقال صوت و لرزش از منبع به گیرنده را نشان می دهد. در این دیاگرام منبع اصلی تولید صوت یک دستگاه هواساز شامل یک فن و کمپرسور و دریافت کننده صوت یک انسان است که در اتاق مجاور حضور دارد. صدا گیرها موثر ترین و اقتصادی ترین روش کنترل نویز در یک سیستم برای کاهش نویز از مسیر های داکتی می باشد. گیرنده نویز پس ازاینکه منبع و مسیر انتقال نویز مشخص شد مهمترین مساله تعیین گیرنده صوت و تخمین سطح صدای قابل قبول برای گیرنده می باشد تا بدینوسیله موثرترین و اقتصادی ترین روش حل مشکل نویز انتخاب شود. محاسبه سطح فشار صدا در گیرنده آخرین بخش از دیدگاه منبع- مسیر- گیرنده است و مهمترین موضوع برای تعیین یک هدف و یا شاخص طراحی صدا بستگی به نوع کاربری آن فضا دارد. Path -مسیر A انتقال صوت از طریق بدنه. لرزش هواساز از طریق کف منتقل می شود Path -مسیر B هوابرد. نویز به طور مستقیم از تجهیزات به سمت گیرنده حرکت می کند. -Path C مسیر انتقال صوت از طریق داکت. نویز از طریق دیواره های داکت ساطع شد یا از طریق داکت های تغذیه برگشت به داخل فضا منتقل میشود. 15

Shahrokhi Technical Institute Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers مالحظات تعیین ابعاد صداگیر ابعاد یک صداگیر بستگی به محل نصب الزامات عملکردی و ابعاد داکت در باالدست و پایین دست صداگیر دارد. ابعاد طولی و عرضی متناسب با شرایط داکت در نظر گرفته می شود. مهم ترین مزیت هماهنگی ابعاد صداگیر با ابعاد داکت حذف هزینه اضافی برای ساخت تبدیل و همچنین حذف اثرات منفی تبدیل بر عملکرد صداگیر می باشد. وجود تبدیل در ابتدا و انتهای صداگیر باعث ایجاد اغتشاش در جریان هوا شده و ممکن است افت فشار و صدای تولیدی را افزایش دهد. عمق صداگیر متناسب با الزامات عملکردی مورد نیاز و فضای در دسترس تعیین می شود. یک صداگیر با عمق بیشتر افت انتقال loss( )Insertion بیشتر را نتیجه می دهد اما در مقابل وزن افت فشار و هزینه های ساخت صداگیر نیز افزایش می یابد. بنابراین عمق صداگیر باید متناسب با میزان افت انتقال loss( )Insertion مورد نظر محاسبه شود. Air Flow Pattern when silencer Matches Ductwork Effects of Transitions on Air Flow محل قرارگیری صداگیرها در سیستم صداگیرها یک تجهیز بسیار مهم در سیستم HVAC هستند. اگر صداگیر در محل نامناسبی نصب شود نتایج دلخواه بدست نخواهد آمد. در ادامه چند موقعیت مناسب برای نصب صداگیر در سیستم HVAC بیان خواهد شد.انتخاب محل نصب مناسب برای صداگیر به نوع تجهیز مورد استفاده محل قرارگیری موتورخانه و فاصله آن تا اتاق ها و همچنین سطح نویز مورد نظر در اتاق ها بستگی دارد. -1 ورودی / خروجی هواساز Handler( )Inlet/Discharge of Air صداگیرهای نصب شده در ورودی یا خروجی هواسازها معموال برای کاش نویز تولیدی توسط همان منبع استفاده شده و عالوه بر این نیاز به سیستم های حذف صدا در بخش های پایین دست را مرتفع می کند. حذف نویز در محل منبع به حذف نویزهای انتقالی توسط هوا یا از طریق سازه نیز کمک می کند. -2 انشعابات رایزر Branches( )Riser نصب صداگیر در محل منبع نویز معموال عملی نیست و به تجهیزات کاهش صدای دیگری در پایین دست جریان نیاز خواهد بود. زمانیکه صداگیرها در شاخه های رایزر نصب شوند می توان از ورود نویز به اتاق ها در هر طبقه جلوگیری نمود. -3 انتهای کانال Terminations( )Duct در بعضی از مواقع تجهیزات کنترل باید به محل اتاق ها نزدیک باشند. این مسئله ممکن است بخاطر محدودیت های فضا یا حذف نویزهای تولید شده توسط المان های دیگر داکت از قبیل دمپرها ترمینال یونیت ها باکسهای فن دار شیرهای کنترلی یا فن های اگزاست باشد. 4- مابین اتاق کنفرانس و سایر اتاق ها Noise( )Speech / Equipment در صداگیرهای داکتی ممکن است در مناطقی که بخشی از یک سیستم داکت هوای رفت و برگشت نیستند مورد استفاده قرار گیرند. در واقع در مناطقی که به منظور ایجاد شرایط اختالف فشار بین دو فضا کانال کشی شده نیز از صداگیرها استفاده می شود. معموال در این شرایط باید صدای انتقالی بین این دو فضا حذف شود. -5 ورودی و خروجی فن Fan( )Close Coupled to در بعضی از حاالت باید صدای تولید شده قبل و بعد از فن محوری نیز حذف شود. در این حالت صداگیر باید در داخل بدنه فن تعبیه شود. اینگونه صداگیرها نتنها صدای فن را به میزان زیادی کاهش می دهد بلکه با تامین بازیابی استاتیکی regain( )static در بخش خروجی صداگیر موجود در بخش تخلیه فن عملکرد فن را بهبود می بخشد. 16

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers Shahrokhi Technical Institute 1. Inlet Discharge of Air Handler 2. Riser Branches 3. Duct Terminations 4. Speech / Equipment Noise 5. Close Coupled to Fan 17

Shahrokhi Technical Institute Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers انتخاب صداگیر اولین چیزی که در طراحی هرصداگیر باید مد نظر قرارگیرد سطح صدای مورد نیاز برای هر فضا می باشد. در این زمینه استاندارهای متفاوتی وجود دارد. جدول زیر مقادیر پیشنهادی صدای مجاز هر فضا متناسب با کاربری آن را ارئه می دهد. توجه داشته باشید که سطح صدای اعالم شده بر حسب معیار NC می باشد. S P A C E LOW AVERAGE HIGH RESIDENCES (SUBURBIA) 20 25 30 RESIDENCES (URBAN) 25 30 35 APT. BLDGS, HOTEL ROOMS 30 35 40 HOTELS, BALLROOMS, BANQ, HALLS 30 33 40 HOTEL PUBLIC SPACES 35 40 45 KITCHENS, LAUNDRIES, GARAGES 40 45 50 HOSPITAL ROOMS 25 39 35 HOSPITAL OPERATING RMS.,KARDS 30 35 40 HOSPITAL PUBLIC SPACES 35 40 45 OFFICES BOARD ROOMS 20 25 30 OFFICES CONFERENCE ROOMS 25 30 35 OFFICES EXECUTIVE 30 35 40 OFFICES PRICATE 30 35 45 OFFICES GENERAL 35 40 50 OFFICES COMPUTER 40 50 60 MUSIC AUDITORIUMS 20 22 25 RADIO AND TV BROADCASTING 20 22 25 THEATERS 25 27 30 ASSEMBLY HALLS 30 32 35 CHURCH SONCTUARIES 20 25 30 LIRRARIES AND SCHOOLS 30 35 40 LABORATORIES 35 40 45 RECREATION HALLS 35 40 50 PUBLIC LIBRARIES, MUSEUMS 30 35 40 BANKS, POST OFFICES 35 40 45 RESTAURANTS, NIGHT CLUBS 35 40 45 COCITAIL LOUNGES 35 45 50 CAFETERIAS 40 45 50 DEPT, STORES (UPPER FLOORS) 35 40 45 CLOTHING STORES 35 40 45 DEPT, STORES (MAIN FLOORS) 40 45 50 SUPERMARKET, RETAIL STORES 40 45 50 SPORT COLISEUMS 30 35 40 BOWLING ALLEYS 35 40 45 SWIMMING POOLS 40 50 55 FACTORIES-SUOT, OFFICES 40 45 50 LIGHT MANUFACTURING 45 60 70 HEAVY MANUFACTURING 55 65 75 جدول 1 18

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers Shahrokhi Technical Institute برای اطالع از سطح دقیق صدای هر رده از معیار NC می توان از جدول زیر کمک گرفت. همانطور که مالحظه می شود آنالیز دقیق فشار صدا در هر یک از رده های معیار) Criteria NC ) Noise آمده است. NC LEVEL OCTAVE BAND, CENTER FREQUENCY (HZ) 63 125 250 500 1000 2000 4000 8000 15 47 36 29 22 17 14 12 11 20 51 40 33 26 22 19 17 16 25 54 45 38 31 27 24 22 21 30 57 48 41 35 31 29 28 27 35 60 53 46 40 36 36 33 32 40 64 57 51 45 41 39 38 37 45 67 60 54 49 46 44 43 42 50 71 64 59 54 51 49 48 47 55 74 67 63 58 56 54 53 52 60 77 71 67 63 61 59 58 57 65 80 75 71 68 66 64 63 62 70 80 79 75 72 71 70 69 68 جدول 2 صداگیر صداگیرهای ساخت موسسه فنی شاهرخی با توجه به سطح صدای موجود میزان جذب صدا در داخل کانالها و انشعابها میزان صدای جذب شده در محیط و سایر عوامل کاهش سطح صدا طراحی و انتخاب می شوند. بدیهی است در زمانهایی که میزان سطح صدای اولیه تولیدی توسط فن دستگاه تهویه در دسترس نباشد کارشناسان این موسسه با استفاده از دستگاههای آنالیز سطح صدا این میزان را به صورت دقیق بدست آورده وبر مبنای آن اقدام به طراحی دستگاه صداگیر می نمایند. شکل 1 شکل 2 19 شکل 3 شکل 4

Shahrokhi Technical Institute Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers پس از مشخص شدن سطح مورد نیاز صداگیر با توجه به سطح صدای آنالیز شده موجود در باندهای متفاوت فرکانسی بر اساس جداول 6 الی 9 طول مورد نیاز صداگر انتخاب می گردد. توجه داشته باشید که طول صداگیر انتخاب شده باید بگونه ای باشد که سطح صدا را حداقل در فرکانسهای Hz 125 الی 1000 Hz به صفر برساند. پس از مشخص شدن میزان سطح صدای مجاز در هر کانال می بایستی با توجه به دبی هوای داخل کانال میزان سطح مفید هر صداگیر را محاسبه نمود. جدول 1 الی 5 همان طور که در شکل 1 مالحظه می شود مقدار d عرض پره و مقدار s فاصله هوایی بین دو پره میزان سطح مفید صداگیرهایی با مشخصات متفاوت را ارائه می دهند. صداگیر با مشخصات 4=d 2=S عمق صداگیر بر حسب فوت»L«OCTAVE BAND, CENTER FREQUENCY (HZ) 63 125 250 500 1000 2000 4000 8000 2 5 10 12 17 28 42 35 18 3 7 14 19 24 40 60 47 25 4 8 18 24 31 52 71 62 32 5 9 22 29 38 63 81 73 40 6 10 26 34 45 75 89 84 48 جدول 3 B [INCH 12 18 24 30 36 42 48 54 60 66 72 H INCH مساحت صداگیر بر حسب اینچ مربع 12 144 216 288 360 432 504 576 648 720 792 864 24 432 576 720 864 1008 1152 1296 1440 1584 1728 36 864 1080 1296 1512 1728 1944 2160 2376 2597 48 1728 2016 2304 2592 2880 3168 3456 60 3600 3960 4320 72 4752 5184 جدول 4 عمق صداگیر بر حسب OCTAVE BAND, CENTER FREQUENCY (HZ) فوت»L«63 125 250 500 1000 2000 4000 8000 2 3 6 7 10 17 25 21 11 3 4 8 11 14 24 35 28 15 4 5 11 14 18 30 42 36 19 5 6 13 17 23 38 48 42 24 6 7 15 20 27 44 53 49 28 جدول 5 B [INCH 16 24 32 40 48 56 64 72 H INCH مساحت صداگیر بر حسب اینچ مربع 12 192 288 384 480 576 672 768 864 24 384 576 768 960 1152 1344 1536 1728 36 864 1152 1440 1728 2016 2304 2592 48 1920 2304 2688 3072 3456 60 3360 3840 4320 72 4608 5184 صداگیربامشخصات d=4 s=2 صداگیر بامشخصات d=4 s=4 صداگیربا مشخصات d=4 s=4 جدول 6 20

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers Shahrokhi Technical Institute صداگیر با مشخصات d=8 s=4 B [INCH 24 36 48 60 72 84 96 108 H INCH مساحت صداگیر بر حسب اینچ مربع 12 288 432 576 720 864 1008 1152 1296 24 576 864 1152 1440 1728 2016 2304 2592 36 864 1296 1728 2160 2592 3024 3456 3888 48 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 60 3600 4320 5040 5760 6480 72 5184 6048 6912 7776 جدول 7 صداگیر با مشخصات d=8 s=4 B [INCH 32 48 64 80 96 116 H INCH مساحت صداگیر بر حسب اینچ مربع 12 384 576 768 960 1153 1392 24 768 1152 1536 1920 2304 2784 36 1152 1728 2304 2880 3456 4176 48 2304 3072 3840 4608 5568 60 3840 4800 5760 6960 72 5660 6912 8352 جدول 8 صداگیر با مشخصات d=8 s=8 عمق صداگیر بر حسب فوت»L«OCTAVE BAND, CENTER FREQUENCY (HZ) 63 125 250 500 1000 2000 4000 8000 2 3 7 7 9 13 17 13 9 3 4 9 9 13 19 23 20 12 4 6 12 13 17 24 32 24 16 5 7 14 14 20 29 39 31 20 6 8 16 17 23 35 47 38 22 جدول 9 صداگیر با مشخصات d=8 s=8 B [INCH 32 48 64 80 96 116 H INCH مساحت صداگیر بر حسب اینچ مربع 12 384 576 768 960 1153 1392 24 768 1152 1536 1920 2304 2784 36 1152 1728 2304 2880 3456 4176 48 2304 3072 3840 4608 5568 60 3840 4800 5760 6960 72 5660 6912 8352 جدول 10 21

Shahrokhi Technical Institute Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers ویژگی های صداگیرهای موسسه فنی شاهرخی 1- حرکت جریان هوا به صورت مستقیم به منظور افزایش نرخ جریان و کاهش افت فشار. 2- نوک گرد و سخت به جهت به حداکثر رساندن افت نویز 3- ورودی گرد جهت کاهش اغتشاش افت فشار و صدای تولیدی توسط صداگیر 4- بدون هر گونه برامدگی جهت حذف اغتشاشات و نویزهای تولید شده در صداگیر 5- دارای سطوح سخت در محل عبور هوا و به حداقل رساندن میزان تجمع آلودگی 6- محافظت در برابر خوردگی از مواد جاذب صوت توسط ورق های مشبک تعمیر و نگهداری صداگیر 1- صداگیر های موسسه فنی شاهرخی دارای قطعات متحرک نیست و بنابراین نیازی به روغن کاری و یا نگهداری ندارد. 2- تمامی صداگیرها دارای بدنه صلب و عاری از هرگونه نقص می باشند. به منظور اطمینان از عملکرد درست صداگیرها باید حداقل یکبار در سال بصورت بصری مورد بررسی قرار گیرد و به موارد زیر توجه شود: الف- پره های مشبک صداگیر صدمه ندیده اند و بصورت کامال موازی در محل خود قرار گرفته باشد. ب- محل های عبوری هوا بین پره ها باید عاری از هرگونه مانع باشد. ج- سوراخ های صفحات مشبک کامال باز و عاری از هرگونه گرد و خاک باشند. 3- در شرایط کارکرد در صورت وجود مواد زائد روی سطوح مشبک این مواد را با استفاده از پارچه مرطوب آغشته به یک ماده تمیزکننده از روی سطوح پاک کنید. 4- از مواد تمیز کننده که اثر منفی بر پوشش گالوانیزه محافظ ورق های استیل نداشته باشد استفاده گردد. 5- وجود "زنگ سفید" روی گالوانیزه صداگیر یک امر طبیعی بوده و مساله مهمی در بحث نگهداری نیست. این مساله زمانیکه زینک موجود در گالوانیزه به منظور حفاظت از استیل با رطوبت واکنش می دهد به وجود می آید. لوور آکوستیک چیست لوور اکوستیک به عنوان بخشی از سیستم هوای ورودی و تخلیه ساختمان برای کمک به کاهش نویز تولید شده توسط تجهیزات سیستم طراحی شده اند و به عنوان یک دیواره )barrier( نیز عمل می کنند. لوورهای آکوستیک آلودگیهای صوتی ناشی از برج های خنک کن اتاق های بویلر و سیستم های هواساز را کاهش می دهند و می توانند نقش مهمی در مقابله با مشکالت نویزهای محیطی در ساختمان های تجاری و مسکونی ایفا کنند. همانند صداگیرهای کانالی لوورهای اکوستیک نیز باید توسط متخصصان و مهندسان مکانیک یا مشاوران آکوستیک انتخاب شوند. عالوه بر مسایل مهندسی همانند نرخ جریان و افت فشار مسایل محیطی از قبیل ورود باران و برف مقاومت در برابر شرایط آب و هوایی و همچنین ورود موجودات زنده نیز باید در طراحی مد نظر قرار گیرد. 22

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers Shahrokhi Technical Institute با توجه به مطالب ذکر شده تعیین سطح صدا نوع صداگیر میزان سطح صدای محل و تخمین میزان کاهش صدا توسط صداگیر نیازمند داشتن علم و تجربه باالیی می باشد. موسسه فنی شاهرخی با برخورداری از پرسنل مجرب و کار آزموده تجهیزات اندازه گیری سطح صدا طراحی ساخت و نصب صداگیر و لوور آکوستیک در پروژه های مهم و بزرگ ملی از قبیل گل گهر سیرجان مترو اصفهان مترو شیراز خط 3 و 4 مترو تهران فوالد مبارکه اصفهان پتروشیمی ایالم پتروشیمی بندر امام نیروگاه صالح هفتم نیروگاه چمستان و... آماده ارائه خدمات در زمینه اندازه گیری سطح صدای توسط دستگاه Real-time sound equalizer طراحی و ساخت صداگیر متناسب با شرایط و اهداف پروژه و نصب اصولی صداگیر به منظور رسیدن به حداکثر کارآیی در زمینه کاهش صدا می باشد. آنالیزورهای صوتی Analyzers( )Real-time Sound آنالیزورهای real time یا آنالیزورهای octave-band دستگاه های اندازه گیری سطح صدا هستند که نویز را در فرکانس های مختلف به نمایش می گذارد. از فیلترهای الکترونیکی برای تقسیم صدا و یا نویز به باندهای فرکانسی مجزا استفاده می شود. اکثر تجهیزات فیلتر اکتاو باندها نویز را در فرکانس های مرکزی HZ 31.5,63,125,250,500,1000,2000,4000,8000,16000 اندازه گیری و نمایش می دهند. آنالیزورهای real-time و یا آنالیزورهای octave band برای مقاصد زیر مورد استفاده قرار می گیرد. 1- کمک به تعیین فرکانس انواع مختلف کنترل کننده های نویز وابسته به فرکانس 2- انتخاب محافظ های شنوایی مناسب. 3 -انالیز فرکانسهای موجود درنویز برخی از پروژه های صداگیر اجرا شده توسط موسسه فنی شاهرخی پتروشیمی ایالم پتروشیمی بندر امام مترو تهران اصفهان و شیراز فوالد مبارکه اصفهان بزرگترین صداگیر خاورمیانه در معدن سنگ گل گهر سیرجان 23

Sound Attenuators (Silencers) And Acoustic Louvers